Άνταμς, Χένρι

(Henry Adams, Βοστόνη 1838 – Ουάσινγκτον 1918). Αμερικανός συγγραφέας και ιστορικός. Γόνος επιφανούς οικογένειας πουριτανών, που συμμετείχε ευρύτατα στη ζωή των ΗΠΑ, και γιος του Τσαρλς Φράνσις Άνταμς (βλ. λ.), υπήρξε σπουδαία προσωπικότητα στον πολιτιστικό και πολιτικό κόσμο της χώρας του. Έμεινε πολύ καιρό στην Ευρώπη κατά περιόδους. Τα άρθρα και οι ιστορικές και οικονομικές αναλύσεις, που δημοσίευσε ως δημοσιογράφος, συνετέλεσαν στη διαμόρφωση της επιστημονικής και μεθοδολογικής νοοτροπίας του. Το 1870 έγινε καθηγητής της μεσαιωνικής ιστορίας στο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και διευθυντής του περιοδικού Βορειοαμερικανική Επιθεώρηση (North American Review). Περνώντας στη μελέτη της νεότερης ιστορίας, ο Ά. θεμελίωσε τη θεωρία του στην αρχή «η πολιτική είναι πάλη όχι μεταξύ ανθρώπων, αλλά μεταξύ ιδεών». Η εννιάτομη Ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής (1884-89) είναι σημαντική πηγή και πλούσια σε στοιχεία για την αμερικανική ιστορία από το 1801 έως το 1817. Ο Ά. έγραψε και ένα ανώνυμο μυθιστόρημα, τη Δημοκρατία, και ένα άλλο, την Εσθήρ,με ψευδώνυμο. Όμως, τα σημαντικότερα έργα του είναι το Μον-Σεν-Μισέλ και Σαρτρ (1904), το οποίο ο ίδιος χαρακτήρισε «μελέτη για την ενότητα του 13ου αι.», δηλαδή μία ερμηνεία του Μεσαίωνα ως ενιαίου κόσμου στο ηθικό, φιλοσοφικό, καλλιτεχνικό και κοινωνικό πεδίο, και η Αγωγή του Χένρι Άνταμς,που τυπώθηκε για ιδιωτική χρήση το 1906 (δημοσιεύτηκε το 1918) και είναι ένα είδος αυτοβιογραφίας, γραμμένη σε γ’ πρόσωπο. Στο έργο αυτό o Ά., με βάση την άποψή του για την «πολλαπλότητα του 20ού αι.», δίνει μία κριτική εικόνα του αμερικανικού πολιτισμού, που τον βλέπει να έχει φτάσει σε σημείο αποσύνθεσης· πρόκειται για ένα ξέσπασμα πικρίας, που στην πραγματικότητα δεν είναι τίποτε άλλο από αντανάκλαση της πικρίας που είχε καταλάβει τη νεολαία των ΗΠΑ κατά τη χρονική περίοδο που προηγήθηκε της μεγάλης οικονομικής κρίσης του 1929.